Дэлхийн хамгийн алдартай занданшуулсан цогцсуудын нэг болох “Инкийн мөсөн охины” нас барах үеийнх нь дүр төрхийг эрдэмтэд сэргээжээ.
500 орчим жилийн өмнө инкүүд энэ өсвөр насны охиноор Андын нуруунд тахил өргөсөн аж.
Охины занданшуулсан цогцсыг 1995 онд олсон бөгөөд нүүр царайг нь эс тооцвол түүний бие бүхэлдээ харьцангуй сайн хадгалагдсан байжээ. Өнгөрсөн хугацаанд уг цогцос газрын гадаргуу дээр ил байсан тул түүний нүүр царайнаас бараг юу ч үлдээгүй байв. Цогцсыг анх олсон археологичид өөр хоорондоо түүнийг “Нүүргүй Хуанита” гэж нэрлэдэг ажээ.
Америкийн антропологич Йохан Рейнхард 28 жилийн өмнө энэ цогцсыг олсон бөгөөд тухайн үеийн технологи нь энэ охины дүр төрхийг хэзээ нэгэн цагт сэргээж чадна гэхэд хэцүү байлаа.
ДНХ болон бусад дам өгөгдхүүнд тулгуурлан царайг загварчлах аргыг боловсруулахад 30 орчим жил зарцуулсан бөгөөд тэр үед төсөөлшгүй мэт санагдаж байсан зүйл одоо Лима хотын Үндэсний музейд нийтийн хүртээл болж байна.
Шведийн археологич Оскар Нильсоноор ахлуулсан Польш, Перугийн эрдэмтдийн хамтарсан баг төвгөр шанаатай, үл ялиг шонхордуу хамартай, бор арьстай “Инкийн мөсөн охины” цээж баримлыг силиконоор хийжээ.
О.Нильсон бол зохих боловсролтойгоос гадна уран барималчийн ур чадвартай. Тэрбээр дэлхийн музейнүүдэд эртний хүмүүсийн нүүр царайг сэргээн засварлах өвөрмөц чиглэлээр мэргэшсэн хүн бөгөөд инк охины нүүрийг сэргээхийн тулд 400 орчим цаг ажилласан гэнэ.
