Асуудал дэвшүүлсэн өгүүлэл
Энэ асуултад хариулахад бэрх болсон юм шиг. Монгол улс бие даасан тусгаар улс ч асуудал үүсээд байх шиг. Ингэхэд, Монголыг минь хэн удирдаж байна вэ? Эрх баригч нам уу, ерөнхий сайд уу, Их хурлын дарга уу, эс бөгөөс ерөнхийлөгч үү? Үгүй бол улс төр эдийн засгийн бүлэглэл үү? Тагнуулын дарга уу? Хэн бэ? Өөрсдөө мэдэж шийдэж буй зүйл байна уу?, бидэнд.
Улс орны маань хөгжил нүүрснээс хамааралтай болсон нь үнэн. Нүүрсээ урагшаа гаргаж байж л эдийн засаг дээшилж байгаа нь нууц биш. Гэтэл нүүрс гаргаж буй машины тоог урд хөршийн гаалийн байгууллага манайхаас хамааралгүй тогтоодог болох нь сүүлийн 6 сард ажиглагдлаа. Тэд өдөртөө 1000-аар гарч байсан машины тоог 50 хувь бууруулсан. Тэгснээрээ Монголын эдийн засгийн цоргыг хоёр дахин нарийсгасан. Энэхүү эхний цохилтоос гарч амжаагүй байтал дараагийн ширвэлтийг төмөр замд өгч эхэллээ. Урагшаа хил давахыг горилсон, нүүрс ачсан машины цуваа 160 км урт үргэлжилж, сардаа 11 рэйс хийдэг байсан жолооч сардаа 1 удаа цухуйхад бэрх болсноо гомдоллон ярьж байна. Тэр хэмжээгээр санхүүгийн хохирол амсаж байна. Түүнийг нь Монгол улсын өндөр албан тушаалтнууд сонсохоос цааш хэтрэхгүй байдалд хүрчээ. Арга барахдаа дотоодын богино эргэлтийг л санал болгов.
Тэгвэл урагшаа ачаа бараа тээвэрлэдэг галт тэрэгний тоонд ч бас хязгаар тавьж эхэлсэн байна. Өдөртөө 12 состав, нийтдээ 700 вагон урагшаа гардаг байсан бол саяхны өдрөөс эхлэн 10 состав буюу 600 вагон л урагшаа хил давах болжээ. Тэгэхээр мөн ачаа бараа ачсан вагоны урт цуваа үүсэх магадлал үүссэнийг хариуцсан албан тушаалтнууд анхааралдаа аваасай л билээ. Вагоны урт цуваа үүсвэл, хоёрхон замтай (төмөр замтай) бид хаачих билээ.
Нэг талаар урд хөрш маань хил гаалиа чангатгаснаар Монголын эдийн засгийн цоргыг бага багаар хааж байна. -Гэхдээ л өөртөө хэрэгтэй зүйлдээ харин крантаа чөлөөтэй нээж буй. Монголын өвс хадлан, эмийн ургамал, загас, чулуу, адуу малын махыг авахдаа ямар ч хязгаар тавихгүй байгааг иргэд хэлж байна. Дээр нь Монголчууд малаа хаяад олноороо урд хөршийнхээ малыг нь маллаж, амь зуудаг болсон.
Ядаж байхад хүчит бөхчүүд нь ч Монгол бахархлаа умартаж, хэдэн зоосны араас урд хөршөө зорих болсон. Энэ бүхнээс харахад Монгол улсыг минь хэн удирдаж байна вэ? Улс оронд бодлого байна уу, иргэдийг минь хэн удирдаж, жолоодож байна вэ? Гэж асууя, дахин...
Ц.ЭНХБАТ