Дэлхийд танигдсан улс төрч байхыг Ц.Элбэгдорж мөрөөдөж байна. Тиймээс ч хоёр хөршийн ерөнхийлөгчтэй нэг дор уулзах уулзалтыг санаачилж эх орноо гэх сэтгэлтэй, цаад наадахын учир начир мэдэх монголчуудын шүүмжлэлийн бай болж байсан. Давосын уулзалтыг алгасалгүй оролцож, нэг удаад нь урлагийн томоохон бүрэлдэхүүнтэй очиж тоглолт хүртэл хийж, оролцогчдын анхаарлыг өөртөө татах гэж оролдсоныг нь Германы хэвлэлд хүчтэй шүүмжилснээс хойш түүнийгээ орхисон.
Буухаасаа өмнө АСЕМ нэртэй өргөн зугаалгыг Монголд хийж, төсвийн мөнгийг салхинд хийсгэсэн. Үүнийгээ тэрбээр НҮБ-д ажиллах урилга авах нэг боломж гэж харсан гэдэг. Тэр дэлхийн хэмжээний улс төрч гэдгээ гадна ертөнцөд ч, монголчуудад ч харуулах гэж ихэд чармайсан. Тэр барууны түншүүдэд өөрийгээ нөлөөтэй улс төрч гэдгээ батлахыг нэг бус удаа оролдсон. Хойд Солонгосын асуудлыг би энхийн замаар зохицуулж чадна гэж тэр итгэсэн. Тэр санасандаа хүрнэ гэдгээ харуулахаар Хойд Солонгост сүр бадруулан айлчилсан ч төрийн тэргүүн нь түүнийг хүлээж аваагүй. Хариуд нь тэр Монголд ирмэгцээ Солонгосын ардчиллыг газар дор ортол үгүйсгэсэн нийтлэл бичсэн санагдана.
Дэлхийн асуудлыг зохицуулах санаархалтай Ц.Элбэгдорж өөрөө Монголд юу хийв, хэн байв аа, ингэхэд?
Тэр хүн АН-ын дарга, УИХ-ын гишүүн, Монгол улсын ерөнхийлөгчөөр тус бүр 2 удаа сонгогдсон. АН-ыг эрх барих он жилүүдэд хоёр ч удаа ерөнхий сайдаар томилогдсон. Улс төрийн "хор" найруулах эрдэмд гаршсан гэдгээ харуулсан. Түүнээс доогуур албан тушаал хашиж үзээгүй. Журмын нөхөр Бат-Үүлийгээ нулимсыг нь унаган, эхэр татан уйлуулан байж ерөнхийлөгчид нэр дэвшиж, Н.Энхбаярыг ялж байсан. Хийх нь чухал биш, хэлэх нь чухал гэдгийг энэ хугацаандаа номлож ирсэн. Шударга ёсыг тогтооно гэдэг нэрийн дор ганцхан хүнийг Монголын улс төрөөс шахах ажиллагааг гардан явуулсан. Төр засагт түүнийг тэргүүнээр залсан он жилүүдэд шүүх, прокурор, хууль хүчний байгууллагын нэр хүнд хамгийн ихээр унаж, улс төрчдийн, улс төрийн захиалгаар ажилладаг гэдэг нэр хаяг зүүх болсон нь одоо ч ховхроогүй. Ард түмний амьдрал улам доройтон дордсон.
Тэр өөрийгээ зөв хүн гэж харагдуулахын тулд цагаан сар, шинэ жилээр сүү өргөхөөс хэтрээгүй. Хүүхэд багачууд, Монголын ирээдүй хойч үеийн сурах, ажиллах, амьдрах орчинг нэгээхэн ч сайжруулаагүй атал, 9-р сарын 1-ний өдөр бүр өөрийгээ сурталчлахаа мартаагүй. Хэлсэн ярьсныхаа эсрэг амьдарсан. Газар шороо, нутаг усаа гадныханд ашиглуулахыг ард түмнээсээ асууж байж шийддэг төртэй болно гэж амлаж байж ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон. Тэр төрийн тэргүүнээр сонгогдонгуутаа хамгийн түрүүнд АТГ, Тагнуул, Прокурорын байгууллагыг гартаа оруулсан. Тангаргаа өргөсний маргаашнаас тэр ажилдаа орсон. Монголын баялгийг гадагш нь зөөн цөлмөх "Оюу толгойн " гэрээг тэрбээр хурдавчлуулж, УИХ-аар дэмжүүлж, намар нь гэрээг үзэглүүлж чадсан. Энэ бол түүний хийсэн хамгийн анхны "том ажил".
Харин буухаасаа өмнө Эрдэнэт Үйлдвэрийн 49 хувийг хувьд авах "ажлыг" мөн л амжуулж дөнгөсөн. Энэ хүнд Монгол улсад хаших өөр өндөр албан тушаал үгүйлэгдэж байна. Хийчих өөр "томхон ажил" ч үлдээгүй бололтой.
Ийм л удирдагчтай бид 8 жилийг ардаа орхижээ. Тэр хувьдаа ханасан байна. Тэр одоо Монголыг орхихыг санаархаж байна. Монгол бол түүний ан гөрөө хийх, загасчлах, зугаацах л улс орон болжээ. Харин түүний хүсэл мөрөөдөл бол НҮБ-т ажиллах, байр сууриа бэхжүүлэх гэнэ. Түүнд Монгол багадаж, дэлхийн дэвжээг санаархах болжээ.
Ц.ЭНХБАТ
