Ц.Дашдондов гуайн гараас “Монгол Англи өвөрмөц хэлц, хэллэгийн их гарын толь”-ийг нь хүлээж авлаа. Мөн ч ховорхон хүндэтгэл. Ширээний ном минь ийнхүү нэгээр нэмэгдлээ. Одоо харин уншиж танилцах л үлдэж байна.
Ултай уншихын өмнө хорхойгоо дарахаар гүйлгэн харав. Хамгийн түрүүнд намайг юу бишрүүлсэн гэж бодно? Англиасаа гадна зөвхөн Монгол өвөрмөц хэлц хэллэгийг А-аас Я хүртэл дангаар нь үзэж харахад л сонирхолтой гэж жигтэйхэн. Монгол өвөрмөц хэллэг ямар баян дэлгэрийнхээ хирээр утга санаа нь хичнээн гүн юм бэ гэдэг нь эндээс бүрэн тодорхой харагдана. Сэтгүүлч хүний эх хэлний мэдлэгийг баяжуулахад энэ толь жинхэнэ хэрэгтэй. Өвөрмөц хэллэгийн араас орсон орон орны онцлог үг хэлц, хавсралтанд байгаа монголжуу хэллэг, ардын гурав гээд бүгд сонирхолтой. Өвөрмөц хэллэгийнхээ өмнө хойно нь ч тун их уншууртай. Ер нь Дашдондов гуайн бусад толиуд ч ийм байдаг. Өмнөх болон арын үг, хавсралтыг нь уншаад баймаар. Анхаарч санаж авмаар мэдлэг мэдээлэл энд их байна. Хэвлэл мэдээллийн одоогийн хэл найруулгын тухай өгүүлэлийг нь сэтгүүлчид заавал уншмаар. Даруйхан үзэж танилцаад одоо буруу хэрэглэж дадчихаад байгаа үг хэллэгийнхээ алдааг засаж зөв болгох хүсэл төрсөн. Хурдхан л үзэх хэрэгтэй.
Толь өөрөө их гарынх гэхээр ойлгомжтой. Уншиж судалсан хүн өөрийнхөө хэлний баялагыг нэмэгдүүлэхэд хэрэгтэй мэдлэгийг энэ толиноос хир том халбагаар хутгаж авч чадах нь өөрөөс нь л шалтгаалах буй заа. Хэл зүйн дүймэн бүтээгч толгой эрдэмтний нэгэн Ц.Дашдондов гуайн их гарын алтан толийг адис хүртэн тосож авцгаая.
Ө.Рагчаасүрэн. Дархан хот. Бурхантын хөндий нутгаас.
