Монголд бүх юм нэг л сценарь, зохиомжтой өрнөдөг болсон. Баривчилгаа ч, томилгоо ч, сонгууль ч тэр. Аль нэг байгууллагаас санаачлан, нийгэмд дуулиан үүсгэж, түүнийгээ хэвлэлээр цацаж "тархи угаалт" хийдэг. Түүнийхээ араас томилгоо, баривчилгаа эхэлдэг. Ийм л явц энэ өдрүүдэд өрнөв.
.JPG)
.JPG)
Худалдаа Хөгжлийн Банкны удирдлагуудыг сүр дуулиантайгаар, ёстой л уран сайхны кинон дээр гардаг шиг шил дараалан сүр үзүүлэн баривчлав. Дараа нь Засгийн Газрын цуваа Эрдэнэт үйлдвэрийг зорьж, тус банкны хамаарал бүхий томилгоо эдэлж байсан 8 албан тушаалтныг үүрэгт ажлаас нь чөлөөлж, өрөө байрыг нь битүүмжиллээ. Эрдэнэт үйлдвэрт онц дэглэм тогтоолоо. Энэ ажлыг гардан хэрэгжүүлэгч нь саяхан Засгийн Газрын ХЭГ-ын даргаар томилогдсон УИХ-ын гишүүн Оюун-Эрдэнэ. Тэр хоёр хоногийн өмнө Эрдэнэт Үйлдвэрийн 49 хувийн тухай нууц протоколыг ил болгож, нэг хоногийн өмнө баривчилгааг эхлүүлэв. Цагдаа бол түүний мэдлийн хүчний байгууллага. Тиймээс ч энэ эрхээ тэр эдлэв. Түүнд бас Тагнуулын байгууллага харьяалагддаг, Харин Засгийн газрын мэдэлд шүүх, прокурор, АТГ харьяалагддаггүй. Эдгээр байгууллага Монгол улсын ерөнхийлөгч, УИХ-ын мэдэлд оршдог. УИХ, Засгийн Газар, Ерөнхийлөгчийн тамгын газар амьсгаа нэг байгаа. Гэвч Монголын шүүх прокурорын удирдлага одоогийн удирдлагын гарт хараахан бүрэн дүүрэн шилжээгүй янзтай. Тиймээс ч Улсын ерөнхий прокурор Энх-амгаланг өөрчлөх хүсэлтийг Монгол улсын ерөнхийлөгч Баттулга УИХ-д энэ өдрүүдэд амжиж илгээлээ.
АТГ-ын даргыг унагахаар Баттулга, Хүрэлсүх нар хүч хавсран хэдэн сар ноцолдож буйг бэлхнээ мэднэ. Ерөнхий прокурорыг одоохондоо чөлөөлж амжаагүй учир түүний зүгээс тусгай ажиллагаанд хариу цохилт өглөө. Тэд эрхээ эдлэн, прокурорын зөвшөөрөлгүй баривчилгаа явуулах эрхгүй гэдэг үндэслэлээр Монголын Засгийн газраас явуулсан Тусгай ажиллагааг хууль бүс үйлдэл гэж нотлон Худалдаа Хөгжлийн Банкны өндөр тушаалын Эрдэнэбилэг, Орхон нарыг эхний ээлжинд суллалаа.
Харин ажлаасаа чөлөөлөгдсөн 8 албан тушаалтныг төлөөлж, Эрдэнэт Үйлдвэрийн 49 хувийн эзэмшлийн талыг баримтлагч, хуулийн хэлтсийн дарга Цэрэнбалтав шүүхэд хандахаа мэдэгдээд амжив. Үүнийг ажиглахад, Оюун-Эрдэнэ яарсан мэт, шүүх, прокурорынхон Эрдэнэтийн 49 хувийг баримтлагчдад үйлчилж буй мэт эхний сэтгэгдэл төрж байна.
Нөгөө талаас Засгийн газар дэндүү бярдах, эрдэх хандлага байгааг бас зөвтгөж болохгүй. Харин Эрдэнэтийн 49 хувийг хувьдаа завшсаныг хэзээ ч зөвтгөх үндэслэлгүй. 49 хувийг эзэмшигч нэртэй боловч, тэд Эрдэнэт үйлдвэрийг бүхэлд нь "залгисан" гэж хэлж болох. Засгийн газартай хийсэн гэрээ нь зөвхөн 49 хувийн эрхийг хамгаалж, баталгаажуулсан байдаг. ТУЗ-ын дарга, Үйлдвэрийн Санхүүгийн дарга, Гэрээ хэлцлийн хэлтэс, Хуулийн хэлтэс, Хангамж, Боловсон хүчний хэлтэс гээд, шийдвэр гаргах, бодлого тодорхойлох гол гол албан тушаал, хүний нөөц, санхүү, мөнгөний урсгалыг 49 хувийг эзэмшигчийн мэдэлд гэрээгээр шилжүүлсэн. Дээр нь өдөр тутмын үйл ажиллагааг удирдах Гүйцэтгэх захирлыг 49 хувийн санал болгосноор томилох. Ийм шударга, тэнцвэргүй заалтыг 49 хувийн талд ашигтайгаар шийдвэрлэхэд Сайханбилэгийн тэргүүлсэн Засгийн газар хүчин зүтгэсэн байдаг. Энэ бол дэндүү шударга бус. Энэ гэрээний олон заалт нь Худалдаа Хөгжлийн Банк 49 хувийг эзэмшигч нэртэй ч, үнэндээ Эрдэнэт үйлдвэрийг бүхэлд "залгисан" гэх ойлголтыг төрүүлж буй.
.JPG)
Ц.ЭНХБАТ
