1996 онд нэгэн гялалзсан ерөнхий сайд гарч ирсэн. Эдийн засагч, стратегич, улс төрч. Гаднын байгууллагын дунд нэр хүнд нь өндөр байсан, тэр үед. Шийдэмгий зан чанартай. Асуудлын голыг атгаад хэлчихдэг. Гончигдоржийг бодвол, тойрч давхидаггүй, шулуухан хэлчихдэг, АН-ынхаа лидер нь байсан нэгэн. Түүний удирдлага дор Ардчилсан Холбоо эвсэл анх удаа УИХ-ын нийт 76 суудлын 50-ийг нь авч, үнэмлэхүй ялалт байгуулсан түүхтэй. Тиймээс түүнийг гарамгай удирдагч хэмээн өргөмжилж байлаа. Удалгүй тэр ерөнхий сайд болсон. Намын доторхи эрх мэдлийн төлөөх тэмцэл хурцадсан. Эх орон намын Б.Эрдэнэбаттай ил далд дэндүү сүжирсэн учир намынх нь түүнд дургүйцэх болсон. Ерөнхий сайд болсон түүнийг хэрхэн унагах тухай төлөвлөгөө боловсруулж эхэлсэн, тэр даруйдаа. Түүний алдаа бол эрчим хүчний үнийг чөлөөлсөн явдал болсон. Энэ бол түүнийг зайлуулах сайхан шалтаг болсон. Зөв шийдвэр ч, цагаа олоогүй гэдэг. Үнийн дарамтад орсон иргэд АН-ын эсрэг санал өгсөн. Үүнээс болж, дөрөвхөн сарын дараа болсон орон нутгийн сонгуулийг алдлаа гэдгээр шалтаглан түүнийг улс төрийн тавцнаас зайлуулах ажил эхэлсэн. Түүнийг унагасан операцын автор нь одоогийн ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж гэдэг. Ц.Элбэгдорж, М.Энхсайханаас ерөнхий сайдын тамгыг авсан ч, 4 жилд тэд 4 засгийг үзсэн байдаг. АН-ынхны айл гэр болж тоглосон он жилүүд гэж тэмдэглэгдэн үлдсэн байна, энэ он жилүүдэд. Айл гэр болж тоглосны дараагийн сонгуулиар тэд ганцхан суудалтай үлдсэн. Тэр нь Л.Гүндалай байсан. Энэ удаа ч тэд олуулаа байснаа цөөхүүлээ үлдлээ. Ардчилсан Нам анхныхаа ерөнхий сайдыг өөрсдөө унагасан, төдийгүй, бусдыг нь ч дараалан унагаснаар өөрсдөө унацгаасан. Харин МАН-ын хувьд энэ тоглоомоор тоглох дургүй. Илүү жинтэй, тогтвортой гэж хэлж болно. М.Энхсайханы ганцаарчилсан тоглолтын дэргэд, Ж.Эрдэнэбат багийн тоглолт хийх нь ойлгомжтой. Хөнгөн хуумгай хөдлөхийг тэр хүсэхгүй байна. Сэлэнгэ аймгийн санхүүгийн хэлтсийн дарга, аймгийн дарга, УИХ-ын гишүүн, Шийдлийн засгийн газрын сангийн сайдаар ажиллаж байсан түүнд санхүү, эдийн засгийн асуудал илүү ойр дөт байгаа нь ажиглагдана. М.Энхсайхан бол улс төрчөө хийдэг эдийн засагч бол, Эрдэнэбат бол эдийн засгаар мэргэшсэн Улс төрч юм. Таван үгнээсээ танигддаг гэж монголчууд хэлдэг шиг, түүний хийх ажлын хүрээ тодорхой болжээ. Тэр С.Баяр шиг 20 жилийн дараа Монголчууд баян болно гэж хэлсэнгүй. Харин 12-18 сарын дараа эдийн засгаа тогтворжуулна гэдгээ тунхаглалаа. Тэр орон тоог цомхотгохгүй, харин таналтыг бол хийнэ гэлээ. Түүний эхний шийдвэр гарчээ. Энэ бол Монгол улсын ерөнхийлөгч, Их хурлын гишүүд, Засгийн газрын гишүүд, агентлагийн дарга нарын цалинг 30% цомхотгох болов. Ийм нэгэн Ж.Эрдэнэбат гэж ерөнхий сайдад монголчууд итгэл сэтгэлээ хадгалуулав.
Ц.БАТТУЯА
