ТҮШМЭЛИЙН ӨГЛӨӨНИЙ ЦАЙ
- Хэ, хэ, хэ...Энэ түшмэл яасан их сандраа вэ? Юунаас ингэтлээ балмагдсан юм бол? Гэрэл муутайхан өрөөндөө өглөөний цайгаа ганцаараа ууж суусан тэр, хаалга торхийн дуугарах чимээнээр гэнэт ухасхийн босжээ. Жижигхэн цагаан хав нь үүд рүү хуцан зүглэхэд, ширээн дээрх идэж байгаад дутуу орхисон зүсэм хар талхан дээгүүр уншиж байсан номоороо яаран бүтээж байна. Аман дахь талхаа ч залгиж амжилгүй, айж тэвдсэн харцаар эргэн харжээ... Гадна талдаа их л ёсорхуу найрсаг хир нь үнэн хэрэг дээрээ амин хувиа бодсон хуурамч дүр төрхөө хүмүүст мэдэгдэхгүйг хичээж явдаг түүний бэртэгчин шинж нь ингэж илэрлээ. Оросын их зураач Павел Федотовын “Түшмэлийн өглөөний цай” гэдэг зургийг бид харж байна. Энэ зургийг ойлгоход ямар ч илүү тайлбар зүүлт хэрэггүй. Зургийг 1848 онд зурсан болов ч иймэрхүү түшмэл өнөөдөр бидний дунд улам ч олон болжээ гэдгийг зураач бидэнд сануулсаар. Хүмүүст үнэнч шударга гэж амалчихаад цаанаа албан тушаал эд хөрөнгийн төлөө шунадаг авлигач түшмэлүүдийн хөөрхийлөлтөй ичгэвтэр төрх юутай инээдтэй...
Ө.РАГЧААСҮРЭН /2016 он/
БИД ЯМАР ТҮШМЭЛТЭЙ ВЭ?
"Түшмэлийн өглөөний цай" уран зургийн тухай Ө.Рагчаасүрэн гавьяатын бичсэнийг уншаад ингэж асуулаа. Арай манай түшмэдүүд маань, энэ бэртэгчин түшмэлтэй ижил юм биш байгаа. Түүн шиг зүсэм талхаа хүртэл ганцаараа нууж иддэг бэртэгчин занг тэд өвлөчихсэн, довоо шарлуулж, хувиа хичээгч түшмэд нийгэмд газар авсан юм биш биз. Яагаад бид өнөө цагийн түшмэдүүдийн дүр төрхийг нь илчилж чадахгүй байна аа. Энэ зураг дээрх тухайн үеийн нийгмийн түшмэл гэдэг бол үг өнөө цагийн төрийн албан хаагчид л гэсэн үг.
Хэрвээ тэр цагийн түшмэл, өнөө цагийн төрийн түшээ болсон төрийн албан хаагчид ганцаараа л "цусалж, "бор ходоодоо бордож" буй аваас нийгэм хэрхэн урагшлах вэ?
Манай нийгэм урагшлахгүй байгаа нь, ийм бэртэгчин бидний дунд амьдарч байгаад оршино. Барс мэт ноёдыг чоно мэт түшмэл, чоно мэт ноёдыг үнэг мэт түшмэл дагана гэж монголчуудын айлдсан үг санаанд буулаа. Уран бүтээлч хүн, сэтгүүлчдэд иргэний зориг дутах ёсгүй. Иргэдийнхээ хамт ямар түшмэлтэйгээ мэдэцгээе, бүгдээрээ.
Ц.ЭНХБАТ
