Хятад, Орос, Энэтхэг, Япон, Тайван, Герман гээд дэлхийн олон орны хэвлэл мэдээлэлд, 81 настай, Нобелийн шагналт, 14-р Далай ламын айлчлалын тухай мэдээ хөвөрч байна.
Хятадын засгийн газрын зүгээс айлчлалыг зогсоохыг анхааруулсан мэдэгдэл хийснийг ч Монголчууд үл ойшоосон тухай бичиж байна.
Зөвхөн Хятадын засгийн газар ч биш, зарим монголчууд, тэр дундаа Монголын бурхан шашны шинэ төвийн тэргүүн Ж.Санжаадорж хамба лам ч эсэргүүцэж, хэвлэлийн бага хурал хийснийг ч дурджээ. Далай лам нь дотоодын асуудалд хөндлөнгөөс оролцохоор ирж буйг, тэр дундаа 9-р Богдын хойт дүрийг тодруулах далд санаатай ирж буйд эсэргүүцэж буйгаа хамба Санжаадорж илэрхийлсэн нь олны анхаарлыг татсан тул, Гандантэгчинлэн хийдийн лам нар ч яаран сандран хуралдаж, түүний араас хэвлэлийн бага хурал хийсэн байна. 4 хоногийн айлчлал өнөөдрөөс эхэлж буй.
Даваасүрэн ламын хэлж буйгаар, 4 хоногийн айлчлалын төлөвлөгөө гарсан хэдий ч, Далай ламын бие лагшингаас хамаарч, өөрчлөлт орж болзошгүйг урьдчилан сануулсан. Далай лам Монголд 8 дахь удаагаа айлчилж буй бөгөөд, энэ айлчлалыг түүний сүүлчийн айлчлал гэж мэргэжилтнүүд тодотгож байна.
Далай лам Токиогоор дамжиж Монголд ирсэн. Далай ламын талаар Хятадын засгийн газраас барьж буй бодлого маш тодорхой. Түүнийг салан тусгаарлах үзэлтэн гэж нэрлэдэг. Түүнийг дэмжсэн улс оронтой харьцах харьцаагаа Хятад улс ямагт өөрчилж ирсэн. Тиймээс дэлхийн олон орон Далай ламыг урихаас татгалздаг болсон. Манай хойд хөрш гэхэд л 2004 оноос хойш Далай ламыг огт хүлээж аваагүй. Зөвхөн АНУ. Япон зэрэг оронд л Далай лам чөлөөтэй хөл тавьж буй. Саяхан, Словак улсын ерөнхий сайд Далай ламд зориулж үдийн зоог барьсны төлөө, Хятад улс, Словак улстай улс төрийн харьцаагаа тасалсан. Улс орны эдийн засаг нь 90% Хятадаас хамаарч, дээр нь, хүндэрсэн эдийн засгаа аврахын тулд урд хөршөөсөө 4,2 тэрбум ам.долларын зээл авахаар хэлэлцээр хийж буй үед Хятадын Засгийн газрын анхааруулгыг сонсолгүйгээр, Далай ламын айлчлалыг эх орондоо эхлүүлсэн Монгол орны эсрэг эдийн засгийн ямар хориг арга хэмжээ авах бол ? гэж гаднын хэвлэлд нэг талаас сонирхон, нөгөө талаас өдөөн хатгаж байна.
Ц.ХИШГЭЭ