Шизофрени нь одоо хvртэл хамгийн оньсого мэт тайлагдашгvй өвчнүүдийн нэг хэвээр байгаа билээ. Уг нэр томьёо нь “шизо” (“схизо”) – бутлах, “френ” – ухаан санаа гэсэн грек үгнүүдээс гаралтай.
Ерөнхий
Солио өвчнөөр дэлхийн нийт хvн амын 1.5% нь өвчилсөн байдаг. Хvйсний ялгаа байхгvй. Өвчин гол төлөв 15-25 насны хооронд эхэлдэг. Уг өвчнөөр өвчлөх эрсдэл нь өвчтэй төрөл төрөгсөд болон тэдний дундахь өвчлөлийн тоо хэмжээтэй шууд хамааралтай байдаг. Жишээ нь шизофренигаар өвчлөх эрсдэл нийт хvн амд 1- 1.5 % байдаг. Солио өвчтэй хvний ах, дүү болон үр хүүхдэд нь өвчлөх эрсдэл хэд дахин өндөр байдаг. Хэрэв эцэг эх нь хоёулаа өвчтэй бол эрсдэл 45% -тай байна.
Шалтгаан
Шизофрени өвчтэй хүмүүс нь ихэвчлэн өвчний хурц шинж тэмдэг илрэхээс өмнө угаасаа тодорхой шизоид маягийн зан төлөвтэй байдаг. Ийм хүмүүс нь дуугай зожиг, мөрөөдөмтгий, гvн бодол болж санааширсан байдлаараа бусдаас ялгардаг. Солио өвчнөөр ихэвчлэн техник сэтгэлгээтэй хүмүүс (физик, математик) өвчлөх магадлалтай байдаг.
Явц
Солио өвчний явц болон сэтгэцэд гарах өөрчлөлтөөр нь 2 бvлэгт хуваадаг. Тасралтгvй vргэлжлэх болон vе vе хөдлөх гэж байна. Тасралтгvй vргэлжилэх явцын тохиолдолд солио өвчин нь өвчин эхэлсэн vеэс хойш насан туршид явагддаг. Харин vе vе хөдлөх явцын vед солиорол нь хангалттай удаан vргэлжилдэг “эрүүл” завсарлагааны дундуур vе vе vзэгдэх маягаар ажиглагддаг байна. Энэ хэлбэрийн vед солиорол нь тасралтгvй vргэлжилэх хэлбэрийг бодвол илүү олон янз бөгөөд хурц явцтай байдаг. Солиоролын ямар ч хэлбэрийн явцад өвчний нөлөөн дор бие хvний төлөв байдал болон зан араншингийн өөрчлөлт гарна. Солиоролын хэлбэрүүдийг мөн гол онцлог илрэлүүд болох дэмийрэх, хий юм харах, эсвэл зан төлөв өөрчлөгдөх шинжүүдээр нь ялгадаг. Хэрэв дэмийрэл давамгайлж байвал энэ хэлбэрийг параноид гэж нэрлэдэг. Дэмийрэл болон хийх юм vзэх шинжүүд хавсарсан тохиолдолд галлюцинаторно – параноид хувилбарт авч vздэг. Хэрэв эхний байдлаар зан төлвийн өөрчлөлт илэрвэл ийм тохиолдлыг солиоролын энгийн хувилбар гэж нэрлэдэг.
Оношлогоо
Солио өвчний оношийг зөвхөн сэтгэцийн эмч тавиж чадна. Солиоролын бvх хэлбэрийг оношлох нийтлэг шинж тэмдгүүд
Сонсголын хуурамч галлюцинаци (жишээ нь, хэн нэг нь өвчтөнд өөрийн бодлыг нэвтрүүлэх эсвэл өвчтөнөөс бодлыг нь авах)
Нөлөөллийн дэмийрэл, сэтгэцийн автоматизм
Эмчилгээ
Одоо хvртэл солио өвчний бvрэн эмчилгээ болон урьдчилан сэргийлэлт байхгvй байна. Учир нь түүний үүслийн шалтгаан тодорхойгvй байгаа юм. Гэвч хэрэв зөв эмчилсэн тохиолдолд өвчин маш зөөлөн явцтай болж, дахих тоо нь хязгаарлагдах боломжтой байдаг (гэхдээ мэдээж энэ нь солиоролын хэлбэрээс шалтгаална). Үүнд зөвхөн сэтгэцийн эмч л тохирох эм бэлдмэл, тун хэмжээ болон эмчилгээний хугацааг зөв сонгож чадна. Өвчин хурцаар хөдөлсөн vед эмчилгээг эмнэлэгт хийх шаардлагатай бөгөөд өвчин намдсан vед өвчтөн гэрээр эмчлүүлдэг. Гэхдээ байнгын хяналт шаардлагатай байдаг ба учир нь ихэвчлэн өвчтөн эм уухаас татгалздаг.
эх сурвалж: HiDoctor.mn
