Хэвлийн доогуур өвдөөд байна. Бэлгийн уруул дээр хатуу юм гарлаа. Бэлгийн ажилд сонирхолгүй өвдөөд байна. Бэлгийн уруул хуурайшаад байна. Жирэмслэхгүй байна. Жирэмслэлтээс хамгаалах эм уугаад бие муудаад яах бэ? Зэрэг олон асуулт бүсгүйчүүдийн санааг зовоож байдаг. Эх барих-эмэгтэйчүүд эмчид үзүүлж шинжилгээ хийлгэнэ. Умайн хананд зангираатай /миома/ гэж онош бичигдэх нь олон. Энэ 3 хэлбэртэй умайн булчингийн гадна ургасан бол аюул багатай, умайн булчин дотор бол шалихгүй зовиур ихтэй, харин умайн дотор салстаас ургасан бол цус алдах аюултай. Тэгэхээр бүсгүйчүүд минь өөрсдөө идэвх гарган эмэгтэйчүүдийн дотоод гадаад бэлэг эрхтний үйл ажиллагаа шээс бэлгийн замын өвчнөөс сэргийлэх, урьдчилан сэргийлэх талаар өөрөө өөртөө санаа тавих шаардлагатай.
Тэгвэл юунаас эхэлж мэдэх бэ?. Бэлэг эрхтний хэвийн болон хэвийн бус үйл ажиллагаа өвчний нэршлийг мэдэх хэрэгтэй болно. Сарын хир өвдөлтгүй хугацаандаа ирж, бие эрүүл байх учиртай. Хэрвээ саатах, хоцорч ирэх, ирэхдээ өвдөлт дагуулж, гэдэс дүүрэх, шээс савирах, халуурах, хэвлийн доогуур өвдөх, өтгөн хатах зэрэг зовиур гарч ирээд байдаг. Энэ мэдээж өндгөвч, үрийн хоолой, умайн агшилт, зэрэг түр зуурын хямралаас эхэлдэг.
Гол шалтгаан нь : доороосоо даарах, ихээхэн сэтгэл санааны дарамт, ажлын ачаалал гээд асар олон шалтгаан хөвөрнө. Энэ зовиур хэсэгхэн хугацааны дараа арилдаг. Учир шалтгаан тодорхой бус удаан үргэлжилсэн зовиур хэцүү. Энэ нь умайн хүзүү, умайн дотоод салстын үрэвсэл, үрийн хоолойн үрэвсэл, бөглөрөх, наалдац, өндгөвчийн үрэвсэл болон уйланхай бүрэлдэх зэрэг өвчлөлөөс болно. Эдгээр өвчлөлийн шалтгаан ихэнх бэлгийн замын дотоод салстыг үрэвсүүлэх бактеруудийн халдвараас үүснэ. Бактеруудийн халдвар авах гол шалтгаан бэлгийн замаар ордог.
-Үр зулбах, аборт, дутуу төрөлт, спираль, тампон, живх, жирэмслэлтийн эсрэг эм эмийн хордлого.
-Бэлгийн харилцааны эрүүл ахуй, гаж хавьталт, эмэгтэйчүүдийн мэс ажилбар
-Хорт зуршилд автагдсан, архи, тамхи, наркотик,
-Бэлэг эрхтний ариун цэвэр, өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлэх анхаарал сулрал
-Бие суларсан дотор эрхтний архаг өвчний хоруу чанараас зэрэг шалтгаан хамаарна.
Өндгөвч, үрийн хоолой үрэвслээс "Сальпингоофорит" 5 эмэгтэй бүрийн 1 нь үргүйдэлд ордог байна.
Өндгөвч, үрийн хоолойн үрэвслийн шинж нь : өвдөлтийн байрлал тодорхой бус хэвлийд хатгаж өвдөөд, ходоод орчим өвдөлт үүсгээд байдаг. Заримдаа маш хурц өвдөлт өгч, огиулах, ам хуурайших, гэдэс дүүрэх, шээс алдах шинж өгдөг.
Умайн гаднах жирэмслэлтийн үед : өндгөвчний уйланхай хагарсан, үрийн хоолой бөглөрсөн, мушгирсан үед маш хүчтэй өвдөлт өгч мухар олгойн үрэвсэлтэй андуурагдах тохиолдол байдаг. Умайн дотор хана, булчингийн үрэвслийн үед :
-Өвдөлт хэвлийн доод хэсгээр базалж, хатгаж, лугшиж нэг байрлалд өвдөх биеийн хир тасрахгүй сунжрах, цагаан юм гаралт ихсэх гэдэс базлах, гүйлгэх, бөөр, нуруугаар өвдөлт байнга байж, сарын хир ирэх үед өвдөлт их байдаг.
Умайн хүзүүний дотор хана булчингийн үрэвслийн үед : Өвдөлт байнга дүлийвтэр чинэрч ууц, ахар сүүлээр өвдөлт дамжина. Голдуу хөл цавиар дагаж өвдөөд, доош ихээр цагаан юм гарах, хааяа халуурах, гэдэс дүүрэх, бөөрний үрэвслийн шинж илэрдэг.
Ерөнхийдөө эмэгтэйчүүдийн өвчний эмчилгээ дутуу хийгдсэн, архагшсан тохиолдолд дотоод шүүрлийн булчирхайд өөрчлөлт орж, таргалах, цусанд сахар ихдэх, бөөр шээсний-бэлгийн замын өвчнүүдийг үүсгэж, сэтгэл санааны тогтворгүй байдлыг үүсгэдэг байна.
Бартолины булчирхай бэлгийн том уруулуудын дор байрлаж бэлгийн уруулыг чийглэж, бэлгийн харилцаанд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг.
Энэ булчирхайд бактерийн халдвар орсноос суваг бөглөрч, үрэвсэж бэлгийн уруулд бондгор хатуу зүйл бий болдог. Ямар нэг үрэвслийн дараа юмуу, хөгшрөлтийн үед энэ булчирхайн сулрал болж хуурайших, бэлгийн ажиллагаанд өвдөлт үүсгэдэг байна. Ийм эмэгтэйчүүдийн бэлэг эрхтэн ариун цэврийг дээд зэргээр сахих аливаа өвчин халдвар, хавдраас урьдчилан сэргийлэх маш өндөр шаардлагатай байдаг.
Хэрвээ Бартолины булчирхайн архагшил хурц үрэвсэл үсэрхийлээд халдварыг лимфийн булчирхайгаар тарааж нүдний зовхи хэл, гар хөлд үсэрхийлсэн бэлцрүү шарх үүсгээд байдаг. Иймд бүсгүй хүн өөрийн аалиар бэлгийн үйл ажиллагааг нарийн зохицуулж, эрүүл хүүхэд төрүүлэх, үргүйдлийг арилгах ихээхэн үүрэг хүлээдэг. Эмэгтэйчүүдийн өвчний эмчилгээнд ихээхэн антибиотик эмчилгээ хийсний уршиг байнга гардаг. Энэ өвчлөл бэлэг эрхтний мөөгөнцөр үүсгэх үзэгдэл юм. Энэ үед бэлгийн уруулд дотор талдаа загатнах, үнэр орох, ихээр цагаан юм гарах заримдаа халуурах жихүүдсийн шинж илэрч байдаг. Эмнэлгийн хэлээр антибиотик их хэрэглэснээс байх ёстой микрофлорыг үхүүлж "Дисбактероз" гэдэг хам шинжийг үүсгээд байдаг.
Б.БАТ-ОРГИЛ ХҮНИЙ ИХ ЭМЧ