Ашок хааны түүх Бурхныг нирваанд орсноос хойш 200 жилийн дараа Энэтхэгт Бурханы сургаалыг дэлхий даяар түгээн дэлгэрүүлсэн хүн бол Эзэн хаан Ашок юм.
Тэрээр лам хуваргуудыг ихэд хүндлэн, таарсан хуварга бүрийн өлмийд толгой бөхийлгөн мөргөдөг байсанд нэг түшмэл нь ихэд дургүйцсэнд олон түшмэдээ дуудан тус бүрийг нь үхрийн, хонины гэх мэт амьтдын хувхай толгойг авч ирэхийг даалгаад нөгөө түшмэдийг нэгэн хүний гавлын яс авч ир хэмээжээ. Тэгээд түшмэдүүд заасан амьтдын толгойн хувхай ясыг авч ирсэнд бүгдийг зах дээр гаргаад зарахыг даалгажээ. Зарим амьтдын толгойг хүмүүс худалдан авч, заримыг нь авсангүй. Хүний гавлын ясыг худалдаж авах хүн олдсонгүй.
Маргааш өдөр нь үлдсэн толгойнуудыг үнэгүй өг хэмээн явуулсанд хүний гавлаас бусдыг нь авах хүн олдож, хүний гавлыг үнэгүй авах хүн ч олдсонгүй. Тэгээд гавлын ясаа бариад ирсэн түшмэлдээ "Миний энэ толгой хааных байсан ч ялгаагүй нэг өдөр ийнхүү хаягдаж хэнд ч хэрэггүй болно". Ийм толгойг би ашиглан сахил санваар төгөлдөр буяны замаар явагч хуваргад мөргөн буян хураахад чи юунд дургүйцнэ вэ? гэсэн гэдэг. Иймд бид цаг алдалгүй эрдэнэт хүний биеийг ашиглан буян хураавал зүйтэй юм.
Л.ГАНТУЯА
